NWP, Kuzey Amerika Arktik suyolları aracılığıyla Atlantik Okyanusu ile Pasifik Okyanusu'nu birbirine bağlayan nakliye şeritlerinin birleşimi olarak tanımlanır. Kanada Arktik Takımadaları üzerinden uzanan suyolları üzerinden Kuzey Amerika'nın kuzey kıyısı boyunca uzanarak oluşan seyir rotasıdır. Beaufort Denizi'nde başlar, McClure Boğazı, Viscount-Melville Sound, Barrow Boğazı ve Lancaster Sound dan geçerek sonunda Baffin Körfezi'ne ulaşmaktadır. Doğudan batıya doğru bakıldığında ise NWP, Davies Boğazı, Baffin Körfezi ve Kanada Arktik Takımadaları'ndan Beaufort Denizi'ne geçer.

























Bu daha sonra Chukchi Denizindeki geçide bağlanmakta olup sonunda Behring Boğazı üzerinden Pasifik Okyanusu'na açılmaktadır. Kuzey Kutbu'ndaki denizin buzsuz koşullarının artması yüzyılın ortalarına doğru olması tahmin edilmesine rağmen, NWP rotası yazdan kalan deniz buzu, dünyanın en eski ve en kalın çok yıllı buzunu içeren Kanada Arktik Takımadaları'nın bitişiğinde ve içindedir.

Bunun, Kuzey Kutbu Kuzeybatı Geçidi (NWP) boyunca ticari gemi seferleri üzerinde ciddi negatif etkileri olacaktır. NWP'nin suyolları, geniş mineral ve petrokimya rezervlerine sahip olmanın yanı sıra, hem Süveyş Kanalı'na hem de Panama Kanalı'na alternatif olarak işlev görme potansiyeline sahiptir. Potansiyel olarak, Kuzeybatı Avrupa ile Asya arasındaki mesafe %30'a kadar, ayrıca ABD'nin Doğu Kıyısı ile Doğu Asya arasındaki mesafe %20’ye kadar azaltılabilir. Bu takımadalar 2,1 milyon km2 bir alana yayılan 36000 adadan oluşan karmaşık bir coğrafi 70 alandır.

NSR'ye benzer şekilde, belirli bir rota değil, çok sayıda farklı boğaz ve suyolu nedeniyle birkaç rotanın birleşimidir. Genel olarak bu rotalar, Parry Kanalı boyunca bir kuzey yolunu veya Victoria Adası'nın güneyinden geçen bir güney yolunu takip etmektedir. Kuzey rotası (NSR) nispeten derindir ve büyük boyutlu gemilerin seyrine izin vermektedir.

NW rotaları, yaz aylarında bile seyir açısından risk oluşturan şiddetli buz koşullarına maruz kalmaktadır. Victoria Adası'nın güneyindeki Coronation Strait, sürüklenen buzlardan daha iyi korunduğundan, güney rotası bu riski azaltmak için kullanılabilir. Öte yandan, bu boğaz son derece sığdır ve sadece draftı 10 metreden az olan gemilerin geçişine izin vermektedir. Kanada’ya dahil Kuzey Kutup alanındaki buz koşulları genellikle NSR boyunca olanlardan daha şiddetlidir ve boğazlar yıl boyunca daha uzun bir süre donmuş halde kalmaktadır. Küresel ısınma, Kanadaya dahil Kuzey Kutup alanındaki buz örtüsünün azalmasına neden olmaktadır. Bu durumla beraber yaz deniz buzunun boyut değişkenliği NWP alanındaki boğazların birçoğunda yaz aylarında bile şiddetli buz koşulları oluşturabilmektedir.

Bu, 2007'de NWP da bulunan suyollarının çoğunda tamamen buzsuz durum varken, sonraki yıldaki buz koşulları çok daha şiddetlenmiştir. 2008'de Boğazların birçoğu, seyir sezonunun büyük bir bölümünde buzla kaplı kalmıştır. Yaz aylarında, Arktik Okyanusu akıntısı, Kuzey Kutbu'ndan çok yıllık buzu NWP boğazlarına sürüklenmeye zorlamıştır. Bu, boğazları sıklıkla tıkamakta ve NWP boyunca faaliyet gösteren en güçlü buzkıran gemiler dışındaki gemiler için bir risk oluşturmuştur.

Bu durum Beaufort Denizi bölgesinin genellikle Ağustos-Eylül aylarında buzsuz hale gelirken, çoğu yıl özellikle M’Clure Boğazında eski yıl buzlarının birikimine sebep olmuştur. Kuzey Kutbu tüm yıl boyunca buzla kaplı olma durumu ve çok yıllı buz akışlarla NWP'nin boğazlarına doğru bu buzların kaymaya devam edeceği öngörülmektedir. Bu durumun gemiler için seyir mevsiminin öncekinden daha az istikrarlı olmasına neden olacağını düşündürmektedir.

Bölgenin birçok boğaz, ada ve yarımadadan oluşmasından dolayı seyre uygun bölgeleri detaylı incelemek özellikle NWP kullanacak gemiler için önem taşımaktadır. Ayrıca Arktik denizi boyunca en uygun rota, transit mesafesi, buz koşulları ve su derinliği dikkate alınarak belirlenmesi gerekmektedir. NWP’ de Donat' Pharand’ ın belirttiği rota sınıflandırması kullanılmaktadır.

KAYNAKLAR;
Arctic Council. Arctic marine shipping assessment 2009 report. URL:https://www.researchgate.net/profile/Hajo_Eicken/publication/255891922_Arctic _Marine_Shipping_Assessment_2009_Report/links/5ad39ab30f7e9b2859360173/Arct ic-Marine-Shipping-Assessment-2009-Report.pdf. Son Erişim Tarihi:08.01.2025.

      Pizzolato, L., Howell, S., E., L., Derksen, C., Dawson, J., Copland, L., (2014). Changing Sea Ice Conditions And Marine Transportation Activity In Canadian Arctic Waters Between 1990 And 2012. Climatic Change, 123, 161-73. 129. Lu, D., Park G., K. , Choi K., Oh, S. (2014). An Economic Analysis of Container Shipping through Canadian Northwest Passage, International Journal of e-Navigation and Maritime Economy, 1, 60-72.

Donat Pharand (2007). The Arctic Waters and the Northwest Passage: A Final Revisit. Ocean Development & International Law, 38(1), 3-69.